25 Aralık 2020 Cuma

Othello Sendromu

Merhaba saygı değer okur,

 Bu yazımda sizleri patolojik kıskançlık - diğer bir adıyla ''Othello Sendromu''- hakkında bilgilendireceğim. Son dönemlerde ülkemizde birçok kadın ölüm haberlerine şahit oluyoruz ve birçoğunun katili ''Eşim, sevgilim'' dedikleri şahsiyetler. Cinsiyetçilik yapmamak adına hem kadın hem erkek üzerinden örnekler sunacağım sizlere. Öncelikle belirtmek isterim ki kıskançlığın birçok türü vardır ve bunlardan bazıları şunlardır : 

 • Romantik kıskançlık 

 • Güç veya iş kıskançlığı 

 • Arkadaş kıskançlığı 

 • Aile kıskançlığı 

 • Anormal kıskançlık 


  Hayatın bazı anlarında ilk dört kıskançlığı yaşamamız olağandır. Bu kıskançlıklar çoğu zaman geçerli sebeplere bağlıdır. Örneğin, evin tek çocuğu olan 4 yaşındaki Ahmet, kardeşi doğduktan sonra küçük çaplı kıskançlık belirtileri gösterebilir çünkü 4 sene boyunca tek odak noktası o iken, kardeşi doğduktan sonra anne ve babanın ilgi ve sevgisi konusunda Ahmet'e bir ortak çıkar ve doğal olarak başlarda buna alışmakta zorlanır ve yeni doğmuş kardeşini kıskanır. Diğer taraftan romantik ilişkilerde sık sık karşılaştığımız bir durum olan kıskançlık, çoğunlukla sevginin bir göstergesi olarak algılanır. Hemen hemen herkes sevdiği kişiyi kıskanır. ''Ben kıskanç değilim. Kıskanmak saçmalık.'' diyenler olur elbet lakin gerçek sevgi besleyen biri, sevdiği kişiye karşı bir başkası o denli yakınlık gösterdiği zaman akan sular durur... Aynı şekilde aile ve arkadaşlık kıskançlıkları da benzerdir. Demem o ki, bunlar hep sevgiden... 

 

  Sevgi, sevgi dedik fakat her kıskançlığı da sevgi olarak algılamak büyük bir hatadır. Mesela, ''Yanlışlıkla bile olsa başka bir adam bana baktığı zaman, eşim/sevgilim beni döver ya da bana hakaret eder ama bunları kıskandığı için yapıyor çünkü beni seviyor.'' diye düşünen bir kadın için ne yazık ki durum içler acısı... ya da ''Eşime/Sevgilime sormadan nefes bile almıyorum. Yanımdan dişi sinek bile geçse eşim/sevgilim bana psikolojik baskı yapıyor ve karşı cinsten bütün arkadaşlarımla görüşmemi engelledi ama ona hiç kızmıyorum çünkü haklı olarak beni kıskanıyor çünkü beni çok seviyor.'' diyen bir erkek kendi varlığını hiçe saymaktan başka bir şey yapmıyor. Kıskançlığın boyutunu aşmış ve hayatını ya da ilişkisini sürekli kıskançlık sanrıları üzerine kurmuş bir insan, hayatı hem kendisine hem de karşısındaki kişilere zehir eder. Kendini çok güvende hissetmeyen, hatta korkan kişilerin endişeli olma veya partnerlerinin onlara olan bağlılığını sorgulama olasılığı daha yüksektir. 


OTHELLO SENDROMU NEDİR?

Kişinin gerçek bir kanıta sahip olmadan eşinin veya cinsel partnerinin sadakatsiz olduğu düşüncesi ile meşgul olduğu ve bu düşüncelerle ilgili sosyal olarak kabul edilemez veya anormal davranışların olduğu bir psikolojik bozukluktur. Hastalıklı kıskançlıkta psikopatolojinin en yaygın alıntı yapılan biçimleri sanrılar ve takıntılardır. Patolojik kıskançlık, sanrılı bozukluğun bir alt türü olarak kabul edilir.

Patolojik kıskançlığın bazı belirtileri şunlardır : 

Partnerini başkalarına bakmakla veya onlara ilgi göstermekle suçlar. 

 • Yanlış numaralar veya yanlışlıkla yapılan telefon görüşmeleri ve diğer tüm iletişim biçimleri dahil olmak üzere telefon görüşmelerini sorgular.

• Partnerinin tüm sosyal medya hesaplarına erişim sağlar, Facebook, Twitter vb.

• Çoğunlukla partnerinin her türlü özel eşyasını kontrol etme arzusu içinde olur.

• Her zaman partnerin nerede ve kiminle olduğunu sorgular.

• Partnerini ailesinden ve arkadaşlarından uzaklaştırır.

• Partnerin ev dışında kişisel ilgi alanları veya hobileri olmasına izin vermez.

• Cinsel aktivite durduğunda partnerini başka bir ilişki yaşamakla suçlar.

• Partnerine, rakip olarak kabul edilen kişiye veya hem eşine hem de rakip olarak kabul edilen kişiye sözlü ve / veya fiziksel şiddet uygular.

• Başkalarına veya kendisine zarar vermekle tehdit eder.

• Köşeye sıkışmadıkça kıskanç davranışı inkar eder.

Photo courtesy of Wikipedia Commons, Wjpitch



Tetikleyiciler

 Erkekler için en güçlü tetikleyici cinsel sadakatsizliktir ve kadınlarda en güçlü tetikleyici duygusal sadakatsizliktir. Partnerle ilgili şiddet sadakatsizliğin olmasını engellemezse, erkek eş bazen bunun yerine intihara başvurur. Hastalıklı kıskançlığın içindeki sadakatsizliği durdurmak için son çare, partner cinayetini işlemektir. Yani kişi, partnerini öldürme kararı alır. Kadınların, nefsi müdafaa olmadıkça eşlerini öldürme olasılığı çok daha düşüktür. Bu nedenle, hastalıklı kıskançlık, kronik alkolizm, alkol dışındaki maddelere bağımlılık (yani kokain, amfetaminler, marihuana), organik beyin bozuklukları (yani Parkinson, Huntington), şizofreni, nevroz, duygusal bozukluklar veya kişilik bozuklukları gibi bir dizi durumda ortaya çıkabilir.

Othello Sendromu için çözümler neledir?

 Bu gibi bir durumda, bazı terapi yöntemleri (Davranışsal terapi, bilişsel terapi, aile terapisi, çift terapisi, bireysel psikoterapi, vs.), antipsikotik ilaçlar veya antidepresan ilaçlar tercih edilir. Öte yandan, partnerlerin coğrafi ayrımı ya da tehdit altında olan partneri korumaya yönelik önlemler de bir başka çözüm yoludur.

Bu yazımı Hafız Şirazi’nin bir sözü ile bitirmek istiyorum ;

‘’Bir güve, nasıl elbiseyi delik deşik ederse, kıskançlık da insanı öyle yer bitirir.’’


Kaynaklar :

https://en.wikipedia.org/wiki/Pathological_jealousy

https://www.sharecare.com/health/feelings-emotions-relationships/what-are-types-of-jealousy

1 Aralık 2020 Salı

H.M. Vakası

 Henry Gustav Molaison, 82 yaşında ölen ancak hayatının sadece 27 yılını hatırlayan talihsiz bir adamdı. Tamam, belki "talihsiz" kavramı bu cümlede biraz göreceli kalmış olabilir, lakin kim hayatında yeni hatıralara yer vermek istemez ki? Evet, birçoğumuz geçmişimizden gelen ve hafızamıza yer etmiş bazı anıları silmek isterdik belki ama ömrünün sonuna kadar şu an olduğun yaşta olduğuna inanmak sence de kötü bir durum değil mi? 

 Henry Molaison(yaygın adıyla H.M) çocukluğunda bir bisiklet kazası geçirmiş ve kaza esnasında kafasına aldığı darbe sonucu kafa travmasına uğramış. Kazadan sonra H.M. epileptik nöbetler geçirmeye başlamış, halk arasında bilinen adıyla 'SARA hastalığı'. Bu yazıda olayın biyolojik boyutuna fazla girmeden size gerekli bilgiyi vermeyi amaçlıyorum. 27 yıl epileptik nöbetlerle yaşamını sürdüren H.M'nin artık nöbetleri sıklaşmış, öyle ki, normal hayatını sürdüremez hale gelmiş. Başlangıçta ilaç tedavisi ile nöbetlerin sıklığı azaltılmaya çalışılmış ancak iyi yanıt veren nöbetlerin zamanla direnç kazanması nedeniyle ameliyat kararı alınmış. Sinir cerrahı Dr. Scoville 1953’te H.M'nin beyninin hipokampusunun ve amigdalasının büyük bölümünü almaya karar vermiş. Beynimizin her bir milimetresi, hatta mikrometresi normal bir yaşam fonsiyonu için büyük önem arz ederken, beynin en önemli parçaları alındığında neler olabileceğini hayal edebiliyor musunuz? Birlikte bakalım neler olmuş... 
 
Steemit, ''The HM patient & his amnesia'', 2018

Ameliyattan sonra yapılan testlerde H.M’nin zekâsında, kişiliğinde herhangi bir değişiklik ya da bozulma olmamış. Ayrıca, H.M'nin epilepsi nöbetleri de geçmiş. Evet, her şey harika! Ameliyet başarılı... diye düşünürken, hastane çalışanları fark etmiş ki, H.M. artık çok farklı bir bellek kaybı yaşamaktaymış. Daha önce gördüğü doktor ve hemşire yüzlerini hatırlayamamış, hatta hastaneye niçin yattığını dahi söyleyememiş. Yani, eski öğrendiklerini, anılarını, tanıdıklarını unutmuyor ancak yeni şeyler öğrenemiyormuş. "Ne tür bir amnezi olabilirdi ki bu? Alt tarafı hipokampusu ve amigdala'yı çıkardık." deyip geçemeyiz tabii ki :) Hafıza dışında herhangi bir sorun yaşamayan H.M, yakınlarının ölümünü her duyduğunda aynı üzüntüyü yaşıyor ama kısa bir süre sonra tekrar unutuyormuş. Yeni motor beceriler öğrenebiliyor ancak bir süre sonra böyle bir motor becerisi olduğunu hatırlamıyormuş. Hastaneden çıktıktan sonra H.M. bir fabrikada motor beceriye dayalı bir işte çalışmış. Görevi çakmakları karton kutulara yerleştirmekmiş. İşi öğrenen H.M. zamanla en az diğer işçiler kadar hızlı çalışabilmiş. Ancak, işte olmadığı zaman böyle bir işi olduğunu unutan H.M., tezgahın başına geçtiğinde gösterdiği performansı karşısında kendisi de çok şaşırıyormuş. Kısacası, H.M. öğrendiklerini uzun süreli belleğine kaydedemiyormuş. Ameliyat sonrasında hipokampusun beyinde yeni bilgilerin belleğe kaydıyla ve öğrenmeyle olan ilişkisi ortaya çıkmıştır. 

 Bir çocuğun geçirdiği bisiklet kazası, insanlığa yepyeni bir bakış açısı sunmuş. Hipokampus, hareketlerin davranış biçimine dönüşmesinde önemli role sahip bulunan limbik sistemde rol alır. Ayrıca hafıza ve özellikle de kısa süreli hafıza üzerinde rolü vardır. Uzaysal yön bulmada da etkilidir.(Wikipedia.org)

İletişim Formu

Ad

E-posta *

Mesaj *

Sosyal Anksiyete Bozukluğu

Merhaba saygı değer psikoloji meraklıları, Bugünkü rehberimde sizleri ‘’ Sosyal Anksiyete Bozukluğu ’’ hakkında bilgilendireceğim. Yazımın...